ಆರೋಗ್ಯ ಕಾರ್ಯಕರ್ತರ ಮೇಲಿನ ಹಿಂಸಾಚಾರದ ಬಗ್ಗೆ ನಾವು ನಮ್ಮನ್ನು ಕೇಳಿಕೊಳ್ಳಬೇಕಾದ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳು

ಡಾ. ಅನಿರುದ್ಧ ಬಿ. ಕಂಜರ್ಪಣೆ 

ಆರೋಗ್ಯ ಬಿಕ್ಕಟ್ಟಿನ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ವೈದ್ಯರಿಗೆ, ದಾದಿಯರಿಗೆ ಮತ್ತು ಆರೋಗ್ಯ ಕಾರ್ಯಕರ್ತರು ಚಿಕಿತ್ಸೆ ನೀಡಲು ನಾವು ಹೇಗೆ ಸಹಾಯ ಮಾಡಬಹುದು? ಆರೋಗ್ಯ ಕಾರ್ಯಕರ್ತರ ಮೇಲೆ ಹಲ್ಲೆ ಹಾಗೂ ಕಿರುಕುಳವು ದೀರ್ಘಕಾಲದ ಸಮಸ್ಯೆಯಾಗಿದೆ ಎಂಬುದು ನಮ್ಮ ದೇಶದಾದ್ಯಂತ ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿದೆ. ಈ ತೊಂದರೆಗಳಿಗೆ ಕಾರಣ ಆರೋಗ್ಯ ಸೌಲಭ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಹಾಗೂ ಸಂವಹನದಲ್ಲಿ ಅಂತರವಿರುವುದರಿಂದಲೇ? ನಮ್ಮ ಜನರಲ್ಲಿ ಆರೋಗ್ಯದ ಬಗ್ಗೆ ಸರಿಯಾದ ಅರಿವು ಇಲ್ಲದಿರುವುದರಿಂದಲೇ? ವಿಷಯಗಳು ಮತ್ತು ಸನ್ನಿವೇಶಗಳು ನಮ್ಮ ದಾರಿಯಲ್ಲಿ ಹೋಗದಿದ್ದಾಗ ಹಿಂಸಾತ್ಮಕವಾಗಿರುವುದು ನಮ್ಮ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯೇ? ಹೀಗೆ ಹಲವಾರು ಆಂತರಿಕ ಪ್ರಶ್ನೆಯನ್ನು ನಾವು ನಮ್ಮಲ್ಲಿ ಕೇಳಿಕೊಳ್ಳಬೇಕಾದ ಸಮಯ ಬಂದಿದೆ. ಮೂರು ಗಂಟೆಯ ಸಿನೆಮಾದಲ್ಲಿ ಕಾಣುವ ನಟರನ್ನು ಪ್ರೋತ್ಸಾಹಿಸಿ ನಿಜ ಜೀವನದ ‘‘ಹೀರೋ’’ಗಳನ್ನು ಕಡೆಗಣಿಸುವ ಈ ಸಭ್ಯತೆ ಮೆಚ್ಚುವಂತಹದ್ದೇ ಎಂದು ಪ್ರಶ್ನಿಸಿಕೊಳ್ಳಬೇಕಾಗಿದೆ.

ರೋಗಿಗಳ ಕಾಳಜಿಯನ್ನು ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವುದು ಆರೋಗ್ಯ ವಿತರಣಾ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಪ್ರಮುಖ ಅಂಶಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ. ಕ್ಲಿನಿಕಲ್ ತಜ್ಞರು ರೋಗಿಗಳಿಗೆ ಚಿಕಿತ್ಸೆ ನೀಡುವತ್ತ ಗಮನಹರಿಸಬೇಕಾದರೆ ಅವನು/ಅವಳು ಆಡಳಿತಾತ್ಮಕ ಕೆಲಸದಿಂದ ಮುಕ್ತರಾಗಬೇಕು. ವೈದ್ಯರು ತಮ್ಮ ಕಲಿಕೆ ಮತ್ತು ಅನುಭವದ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ರೋಗಿಗಳಿಂದ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಸಂಗ್ರಹಿಸುವ ವಿಧಾನವಿದೆ. ಆದಾಗ್ಯೂ, ರೋಗಿಗಳ ಮತ್ತು ವೈದ್ಯರ ಸಂವಹನದ ನಡುವಿನ ಅಂತರವು ಕಳವಳಕಾರಿಯಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಸಮಸ್ಯೆಗಳನ್ನು ಪರಿಹರಿಸಲು ಸಾಕಷ್ಟು ಅಧ್ಯಯನಗಳನ್ನು ನಡೆಸಲಾಗಿದೆ. ಆಸ್ಪತ್ರೆಗಳು ಮತ್ತು ಖಾಸಗಿ ಚಿಕಿತ್ಸಾಲಯಗಳು ತಮ್ಮ ಅಭ್ಯಾಸಗಳಲ್ಲಿ ಅವರು ನೋಡುವ ರೋಗಿಗಳ ಪ್ರಕಾರವನ್ನು ಅವಲಂಬಿಸಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡುವ ‘‘ಕಸ್ಟಮಿಸ್ಡ್’’ ಮಾದರಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ. ಆಸ್ಪತ್ರೆಗಳು ಅವರಿಗೆ ಕೆಲಸ ಮಾಡುವ ವೈದ್ಯರನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ ಮತ್ತು ಖಾಸಗಿ ಚಿಕಿತ್ಸಾಲಯಗಳು ಒಬ್ಬ ವೈಯಕ್ತಿಕ ವೈದ್ಯರ ಒಡೆತನದಲ್ಲಿರಬಹುದು ಮತ್ತು ಅವರು ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಅದರ ನಿರ್ವಾಹಕರಾಗಿರುತ್ತಾರೆ. ನಮ್ಮ ಅಭ್ಯಾಸಗಳು ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಮತ್ತು ಸಾಂಸ್ಥಿಕ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯ ಮಿಶ್ರಣವಾಗಿದೆ. ಸರಿಯಾದ ಸಂವಹನ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಇದ್ದರೆ ಮಾತ್ರ ರೋಗಿಗಳಿಗೆ ಅವರ ತೊಂದರೆಯ ಬಗ್ಗೆ ತಿಳಿದುಕೊಳ್ಳಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗುತ್ತದೆ.

ಸಾಂಕ್ರಾಮಿಕ ಸಮಯದಲ್ಲಿ, ಭಾರತದಂತಹ ದೇಶದಲ್ಲಿ ಇದು ಇನ್ನೂ ಹೆಚ್ಚಿನ ಕಾಳಜಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಏಕೆಂದರೆ ಕಡಿಮೆ ಸಂಖ್ಯೆಯ ವೈದ್ಯರು ಮತ್ತು ಆರೋಗ್ಯ ಕಾರ್ಯಕರ್ತರು ಈಗಿರುವ ದೊಡ್ಡ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯನ್ನು ಪೂರೈಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಹೊಸ ಸಾಮಾನ್ಯದೊಂದಿಗೆ ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬ ಮನುಷ್ಯನೂ ಹಠಾತ್ ಬದಲಾವಣೆಗೆ ಒಳಗಾಗುತ್ತಾನೆ. ವ್ಯಕ್ತಿಗಳಾಗಿ ಮತ್ತು ಸಮಾಜವಾಗಿ ನಮ್ಮ ಸ್ಥಿತಿಸ್ಥಾಪಕತ್ವದ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವನ್ನು ನಾವು ಅರಿತುಕೊಂಡಿದ್ದೇವೆ. ವೈದ್ಯರು, ಆರೋಗ್ಯ ಕಾರ್ಯಕರ್ತರು ಮತ್ತು ಮುಂಚೂಣಿ ಕೆಲಸಗಾರರು ಸಹ ಹೊಸ ಸಾಮಾನ್ಯಕ್ಕೆ ಒಗ್ಗಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿರುವ ಮಾನವರು ಎಂಬುದನ್ನು ನಾವು ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು. ಭಾವನಾತ್ಮಕ ಪ್ರಕೋಪ ಮತ್ತು ಅವೈಜ್ಞಾನಿಕ ವಿಧಾನಗಳು ನಾವು ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕವಾಗಿ ಅಳವಡಿಸಿಕೊಂಡ ವಿಷಯಗಳಾಗಿವೆ. ನಾವು ನಮ್ಮ ಮನಸ್ಥಿತಿಯ ಮೇಲೆ ಅಷ್ಟೇನೂ ಕೆಲಸ ಮಾಡದೆ ಇರುವುದರಿಂದ ಹಲವಾರು ಸಮಸ್ಯೆಗೆ ಕಾರಣವಾಗುವ ಸಾಧ್ಯತೆ ಹೆಚ್ಚು. ಆದ್ದರಿಂದ ನಾವು ‘ಆರೋಗ್ಯ ಕಾರ್ಯಕರ್ತರ ಮೇಲಿನ ಹಿಂಸೆ’ಯಂತಹ ವಿಷಯಗಳನ್ನು ನಿರ್ಲಕ್ಷಿಸಿದ್ದೇವೆ.

ನಮ್ಮ ಆರೋಗ್ಯವನ್ನು ಬಯಸುವ ವರ್ತನೆಯ ಮಟ್ಟ ಏನು? ನಾವು ವೈದ್ಯರ ಸಲಹೆ ಇಲ್ಲದೆ ಔಷಧಿಯನ್ನು ಏಕೆ ಖರೀದಿಸುತ್ತೇವೆ? ರೋಗಗಳು ದೀರ್ಘಕಾಲದವರೆಗೆ ಬರಲು ನಾವು ಏಕೆ ಅನುಮತಿಸುತ್ತೇವೆ? ನಮ್ಮ ಸರಕಾರ ಆರೋಗ್ಯ ಜಾಗೃತಿಗಾಗಿ ಸಾಕಷ್ಟು ಹೂಡಿಕೆ ಮಾಡುತ್ತಿದೆಯೇ? ನಮ್ಮ ಸಮುದಾಯದ ನೈರ್ಮಲ್ಯ ಉತ್ತಮವಾಗಿದೆಯೇ? ಅಲೋಪತಿ, ಆಯುರ್ವೇದ, ಹೋಮಿಯೋಪತಿ ಮುಂತಾದ ವಿಭಿನ್ನ ವೈದ್ಯಕೀಯ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳನ್ನು ನಾವು ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಂಡಿದ್ದೇವೆಯೇ? ವೈದ್ಯರು ನಮಗೆ ಚಿಕಿತ್ಸೆ ನೀಡುವ ವಿಧಾನದಿಂದ ನಾವು ಅವರನ್ನು ನಿರ್ಣಯಿಸುತ್ತೇವೆಯೇ ಅಥವಾ ಆತಿಥ್ಯವೇ ಮುಖ್ಯವೇ? ನಾವು ಕಾನೂನುಗಳನ್ನು ನಮ್ಮ ಕೈಗೆ ಏಕೆ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತೇವೆ? ನಮ್ಮ ದೇಶದ ಕಾನೂನು ನಿಯಮಗಳ ಬಗ್ಗೆ ನಮಗೆ ತಿಳಿದಿದೆಯೇ? ಜನರು ರಸ್ತೆಗಳಲ್ಲಿ ಉಗುಳುವುದು ಮತ್ತು ಮೂತ್ರ ವಿಸರ್ಜಿಸುವುದನ್ನು ನಾವು ಏಕೆ ತಡೆಗಟ್ಟುವುದಕ್ಕೆ ಮುಂದಾಗುವುದಿಲ್ಲ? ನಾವು ಮಾನವರು/ವೈದ್ಯರ ಬಗ್ಗೆ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯಿಸುವ ಮೊದಲು ಅಂತಹ ಬಹಳಷ್ಟು ಪ್ರಶ್ನೆಗಳನ್ನು ಮೌಲ್ಯಮಾಪನ ಮಾಡಬೇಕು. ಪ್ರತಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ಕೆಲವು ಬೆಸ ತಲೆಗಳಿವೆ ಎಂಬ ಅಂಶವನ್ನು ಅಲ್ಲಗಳೆಯುವಂತಿಲ್ಲ. ನಾವು ನಿಯಮಗಳನ್ನು ಅನುಸರಿಸಿದ್ದರೆ ಹೊಣೆಗಾರಿಕೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದವರಲ್ಲಿ ಪ್ರಶ್ನೆ ಕೇಳಬಲ್ಲೆವು.

ವೈದ್ಯರಾಗಿರುವುದು ವಕೀಲ, ಇಂಜಿನಿಯರ್ ಅಥವಾ ಕೊಳಾಯಿಗಾರನಂತೆ. ಒಬ್ಬ ವ್ಯಕ್ತಿಯು ತನ್ನ ಜೀವನಕ್ಕಾಗಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡಲು ಮತ್ತು ಸಂಪಾದಿಸಲು ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡುವ ವಿಷಯ. ಉಚಿತವಾಗಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡುವುದು ಜನಾದೇಶವಲ್ಲ. ವೈದ್ಯರು ಜಾದೂಗಾರರು ಅಥವಾ ದೇವರಲ್ಲ. ರೋಗಿಗಳು ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ರೀತಿಯ ಕಾಯಿಲೆಯಿಂದ ಚೇತರಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡಲು ಅವರು ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಜ್ಞಾನವನ್ನು ಬಳಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ವೈದ್ಯರ ಕರ್ತವ್ಯವನ್ನು ವಿವರಿಸಲು ಇದು ಬಹಳ ಆಶಾವಾದಿ ಮತ್ತು ಸಾಧಾರಣ ಮಾರ್ಗವಾಗಿದೆ. ಇದನ್ನು ಎಂದಿಗೂ ಲಘುವಾಗಿ ಪರಿಗಣಿಸಬೇಡಿ ಮತ್ತು ನಿಮ್ಮ ಭಾವನೆಗಳನ್ನು ಹಿಂಸೆ ಮತ್ತು ವಿಧ್ವಂಸಕತೆಯ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಹರಿಯಲು ಅನುಮತಿಸಬೇಡಿ.

ಈ ಸಮಸ್ಯೆಗಳನ್ನು ಪರಿಣಾಮಕಾರಿ ಸಂವಹನ ಯೋಜನೆ ಮತ್ತು ರೋಗಿಯ ನಿರೀಕ್ಷೆಗಳನ್ನು ಮೌಲ್ಯಮಾಪನ ಮಾಡುವ ಮೂಲಕ ಪರಿಹರಿಸಬಹುದು. ಹಿಂದೆ, ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಗ್ರಾಮೀಣ ಆರೋಗ್ಯ ಮಿಷನ್ ಮತ್ತು ಇತರ ಆರೋಗ್ಯ ನೀತಿ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳು ವಿಫಲವಾದ ಸನ್ನಿವೇಶವನ್ನು ನಾವು ನೋಡಿದ್ದೇವೆ. ಆದ್ದರಿಂದ, ಆರೋಗ್ಯ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳನ್ನು ಯೋಜಿಸುವ ಮೊದಲು ನೀತಿ ನಿರೂಪಕರು ವ್ಯಾಪಕವಾದ ಪರಿಣಾಮಗಳನ್ನು ಪರಿಗಣಿಸಬೇಕು. ಪುರಾವೆ ಆಧಾರಿತ ವಿಧಾನವನ್ನು ಉನ್ನತ-ಗುಣಮಟ್ಟದ ನಿರ್ವಹಣಾ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳೊಂದಿಗೆ ಸಂಯೋಜಿಸಬೇಕು. ಆರೋಗ್ಯ ಮಾದರಿಯು ಸಮತಟ್ಟಾಗಿರಬೇಕು ಮತ್ತು ಜನ ಸಾಮಾನ್ಯರಿಗೆ ತಲುಪಬೇಕು. ನಮ್ಮ ದೇಶವು ವಿಭಿನ್ನ ಸಂಸ್ಕೃತಿ ಮತ್ತು ಭಾಷೆಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ರಾಜ್ಯಗಳ ಒಕ್ಕೂಟವಾಗಿರುವುದರಿಂದ ಇದನ್ನು ಜನಸಂಖ್ಯೆಗೆ ‘‘ಕಸ್ಟಮೈಸ್’’ ಮಾಡಬೇಕು. ಇದು ರಾತ್ರೋರಾತ್ರಿ ಸಾಧ್ಯವಾಗದಿರಬಹುದು ಆದರೆ ನಾವೆಲ್ಲರೂ ನಮ್ಮ ಸಮಾಜದ ಕಡೆಗೆ ಮತ್ತು ನಮ್ಮ ಭವಿಷ್ಯದ ಬಗ್ಗೆ ಜವಾಬ್ದಾರಿಯನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಂಡರೆ ಸಾಧ್ಯ.

ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಸಂಶೋಧನೆಯ ನಿಯಮಿತ ಮತ್ತು ಮುಂದುವರಿದ ಶ್ರೇಣಿಯನ್ನು ಪ್ರಶಂಸಿಸಬೇಕು, ಪ್ರೋತ್ಸಾಹಿಸಬೇಕು ಮತ್ತು ಕಾರ್ಯಗತಗೊಳಿಸಬೇಕು. ನಮ್ಮ ಆರೋಗ್ಯದ ಜವಾಬ್ದಾರಿಯನ್ನು ನಾವೇ ಹೊರುವುದು ಬಹಳ ಮುಖ್ಯ. ನೀವು ಮದ್ಯಪಾನ ಮಾಡಿ ನಿಮ್ಮ ಯಕೃತ್ತು ಶೇ. 100 ಆರೋಗ್ಯಕರವಾಗಿರುತ್ತದೆ ಎಂದು ನಿರೀಕ್ಷಿಸಿದರೆ ಅದು ವಿಚಿತ್ರವಾದ ಆಶಾವಾದವೆ. ಸುದೀರ್ಘ ಆರೋಗ್ಯಕರ ಜೀವನವನ್ನು ನಡೆಸಲು ಸರಿಯಾದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಸರಿಯಾದ ಆಯ್ಕೆಗಳನ್ನು ಮಾಡಬೇಕು. ಇಲ್ಲದಿದ್ದರೆ ಜೀವನವು ನಮ್ಮ ಮೇಲೆ ತುಂಬಾ ಹಿಂಸಾತ್ಮಕವಾಗಿರಬಹುದು. ಆರೋಗ್ಯ ಕಾರ್ಯಕರ್ತರು ಸಹಾನುಭೂತಿ, ಸಹಾಯ, ಬೆಂಬಲ ಮತ್ತು ಕೆತ್ತಿದ #stop_violence_against_healthcare_workers ಅನ್ನು ಕೇಳಿದಾಗ ನಾವು ಹೇಗೆ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯಿಸಬಾರದು ಎಂದು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಿದೆವೋ ಹಾಗೆ ಕರ್ಮವು ನಮ್ಮ ಜೀವನದ ಪರಿಣಾಮಗಳ ಬಗ್ಗೆ ತಲೆಕೆಡಿಸಿಕೊಳ್ಳದೆ ಇರಬಹುದು ಎಂಬ ಅರಿವು ನಮ್ಮಲ್ಲಿ ಇರುವುದು ಒಳ್ಳೆಯದು.