ನ್ಯಾನೋ ಗೊಬ್ಬರವು ಕೃಷಿಯಲ್ಲಿ ಸುಸ್ಥಿರತೆ ತಂದೀತೆ?

ಹಸಿರು ಕ್ರಾಂತಿಯ ಆರಂಭದಿಂದಲೂ ಪರಿಚಯಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಮತ್ತು ವಿಕಸನಗೊಂಡ ತೀವ್ರವಾದ ಕೃಷಿ ಪದ್ಧತಿಗಳನ್ನು ಸಮರ್ಥನೀಯವಲ್ಲ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ. ಏಕೆಂದರೆ ಹಸಿರು ಕ್ರಾಂತಿಯ ನಂತರ ಪರಿಚಯವಾದ ರಸಗೊಬ್ಬರಗಳು ಇಡೀ ಕೃಷಿ ಕ್ಷೇತ್ರವನ್ನೇ ಆವರಿಸಿಕೊಂಡವು. ಪ್ರಸ್ತುತ ಗೊಬ್ಬರಗಳಿಲ್ಲದೆ ಕೃಷಿ ಬೆಳೆಗಳನ್ನು ಬೆಳೆಯಲು ಸಾಧ್ಯವೇ ಇಲ್ಲ ಎನ್ನುವ ಹಂತಕ್ಕೆ ತಲುಪಿದ್ದೇವೆ. ‘ನೆಚ್ಚಿದ ಎಮ್ಮೆ ಕೋಣನನ್ನು ಹಾಕಿತು’ ಎಂಬ ಗಾದೆಯಂತೆ ಖನಿಜ ರಸಗೊಬ್ಬರಗಳು ಸೇರಿದಂತೆ ಅನ್ವಯಿಕ ರಾಸಾಯನಿಕಗಳ ಬಳಕೆಯ ಪರಿಣಾಮಕಾರಿತ್ವವು ಶೇ. 30ಕ್ಕಿಂತ ಕಡಿಮೆಯಾಗಿದ್ದು ದುರಂತ. ವಿಶೇಷವಾಗಿ ರಸಗೊಬ್ಬರಕ್ಕೆ ಸ್ಪಂದಿಸುವ ಬೆಳೆ ಪ್ರಭೇದಗಳ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯ ನಂತರ ಬೆಳೆಗಳ ಇಳುವರಿ ಮತ್ತು ಪೌಷ್ಟಿಕಾಂಶದ ಗುಣಮಟ್ಟವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಲು ರಸಗೊಬ್ಬರಗಳು ಮುಖ್ಯ ಪಾತ್ರವನ್ನು ವಹಿಸಿವೆ. ಖನಿಜ ಪೋಷಕಾಂಶಗಳಲ್ಲಿ, ಸಾರಜನಕವು ಬೆಳೆ ಸಸ್ಯಗಳಿಗೆ ಅಗತ್ಯವಿರುವ ಮೊದಲ ಮತ್ತು ಅಗ್ರಗಣ್ಯ ಪೋಷಕಾಂಶವಾಗಿದೆ. ಇದು ಕ್ಲೋರೊಫಿಲ್ ಮತ್ತು ಅನೇಕ ಪ್ರೊಟೀನ್ ಮತ್ತು ಕಿಣ್ವಗಳ ಘಟಕವಾಗಿದ್ದು, ಬೆಳೆಗಳ ಸಸ್ಯಕ ಬೆಳವಣಿಗೆಯ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಮಹತ್ವದ ಪಾತ್ರವನ್ನು ವಹಿಸುತ್ತದೆ. ನೈಟ್ರೇಟ್ ಮತ್ತು ಅಮೋನಿಯಂ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಸಸ್ಯಗಳಿಂದ ಸಾರಜನಕವನ್ನು ಹೀರಿಕೊಳ್ಳಲಾಗುತ್ತದೆ. ನೈಟ್ರೇಟ್ ಲೀಚಿಂಗ್, ಡಿ-ನೈಟ್ರಿಫಿಕೇಶನ್ ಮತ್ತು ಅಮೋನಿಯ ಬಾಷ್ಪೀಕರಣ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಗಳ ಮೂಲಕ ಸಾರಜನಕವು ಕಳೆದುಹೋಗುತ್ತದೆ. ರಾಸಾಯನಿಕ ಗೊಬ್ಬರಗಳು ಮಣ್ಣು, ಅಂತರ್ಜಲ, ವಾಯು ಹೀಗೆ ವಿವಿಧ ಮಾಲಿನ್ಯಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಗುತ್ತಿವೆ. ಹಾಗಾಗಿ ರಸಾಯನಿಕ ಗೊಬ್ಬರಗಳು ಪರಿಸರಕ್ಕೆ ಮಾರಕವಾಗಿವೆ ಎಂಬುದು ನಿಧಾನವಾಗಿ ಅರ್ಥವಾಗುತ್ತಿದೆ. ರಸಾಯನಿಕ ಗೊಬ್ಬರಗಳಲ್ಲಿನ ಅಮೋನಿಯಂ ಅಯಾನುಗಳು ಕ್ಷಾರೀಯ ಮಳೆನೀರಿನೊಂದಿಗೆ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯಿಸುತ್ತವೆ. ಇದು ಅಮೋನಿಯಾ ಅನಿಲದ ರಚನೆಗೆ ಕಾರಣವಾಗುತ್ತದೆ. ಅದು ವಾತಾವರಣಕ್ಕೆ ಸೇರಿ ಪರಿಸರ ಮಾಲಿನ್ಯದ ಮೂಲವಾಗುತ್ತದೆ. ಸಾರಜನಕವು ಅಧಿಕವಾದಾಗ, ಹೆಚ್ಚು ಹೆಚ್ಚು ನೈಟ್ರೇಟ್ ಮತ್ತು ಅಮೋನಿಯಂ ಅಯಾನುಗಳು ಬೆಳೆಗಳ ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಎಲೆಗಳಲ್ಲಿ ಹಾಗೂ ತರಕಾರಿಗಳಲ್ಲಿ ಸಂಗ್ರಹವಾಗುತ್ತವೆ. ಆಹಾರದ ಮೂಲಕ ಮಾನವನ ಆರೋಗ್ಯಕ್ಕೆ ಹಾನಿಕಾರಕವಾಗುತ್ತವೆ. ಇದರ ಜೊತೆಗೆ, ನೈಟ್ರೇಟ್ ಸಮೃದ್ಧ ಆಹಾರಗಳು ಗ್ಯಾಸ್ಟ್ರಿಕ್ ಕ್ಯಾನ್ಸರ್ ಮತ್ತು ಮೆಥೆಮೊಗ್ಲೋಬಿನೆಮಿಯಾನಂತಹ ಹಲವಾರು ಮಾನವ ಕಾಯಿಲೆಗಳೊಂದಿಗೆ ಸಂಬಂಧ ಹೊಂದಿವೆ ಎಂದು ವರದಿಯಾಗಿದೆ. ಹಾಗಾಗಿ ಪರಿಸರವಾದಿಗಳು ಗ್ರಾಹಕರು ಸಂಶ್ಲೇಷಿತ ರಸಗೊಬ್ಬರಗಳ ಬಳಕೆಯನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡುವ ಮೂಲಕ ಮಾಲಿನ್ಯವನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಲು ಮತ್ತು ಕೃಷಿ-ಪರಿಸರ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳನ್ನು ಸಂರಕ್ಷಿಸುವುದರ ಜೊತೆಗೆ ಉತ್ಪನ್ನಗಳ ಮೇಲೆ ಅವಶೇಷಗಳ ಪರಿಣಾಮವನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಲು ಕರೆ ನೀಡುತ್ತಾರೆ. ಸುಸ್ಥಿರ ಪರ್ಯಾಯದ ಹುಡುಕಾಟದಲ್ಲಿ, ಇಂಡಿಯನ್ ಫಾರ್ಮರ್ಸ್ ಫರ್ಟಿಲೈಸರ್ಸ್ ಕೋಆಪರೇಟಿವ್ ಲಿಮಿಟೆಡ್ (IFFCO)-ನ್ಯಾನೋ ಬಯೋಟೆಕ್ನಾಲಜಿ ಸಂಶೋಧನಾ ಕೇಂದ್ರದ ವಿಜ್ಞಾನಿಗಳು ರಾಂಪುರದ ಕೃಷಿ ವಿಜ್ಞಾನ ಕೇಂದ್ರದ ಸಹಯೋಗದೊಂದಿಗೆ ಹರಿಯಾಣದ ಎರಡು ಸ್ಥಳಗಳಲ್ಲಿ ಕ್ಷೇತ್ರ ಪ್ರಯೋಗಗಳನ್ನು ನಡೆಸಿದರು. ಅವರು ನ್ಯಾನೋ ಗೊಬ್ಬರಗಳು, ಜೈವಿಕ ಗೊಬ್ಬರಗಳು ಮತ್ತು ಸಾವಯವ ಗೊಬ್ಬರಗಳ ಸಂಯೋಜನೆಯನ್ನು ಗೋಧಿ, ಎಳ್ಳು, ರಾಗಿ ಮತ್ತು ಸಾಸಿವೆ ಸಸ್ಯಗಳಿಗೆ ಅನ್ವಯಿಸಿದರು.

ಸಂಶೋಧಕರಾದ ರಮೇಶ ರಾಲಿಯ ಅವರು ಈ ಪ್ರಯೋಗದ ನೇತೃತ್ವ ವಹಿಸಿದ್ದರು. ಅವರ ರಸಗೊಬ್ಬರಗಳ ಸಂಯೋಜನೆಯು ಶೇ. 5.35 ಗೋಧಿ, ಶೇ. 24.24 ಎಳ್ಳು, ಶೇ. 4.2 ರಾಗಿ ಮತ್ತು ಶೇ. 8.4 ಸಾಸಿವೆ ಇಳುವರಿಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಿದೆ ಎಂದು ಕಂಡುಹಿಡಿದಿದೆ. ಬೆಳೆಗಳು ತಿಳಿ ಹಳದಿ ಬಣ್ಣದಿಂದ ಹಸಿರು ಬಣ್ಣಕ್ಕೆ ತಿರುಗಿ ಹೆಚ್ಚು ಅಡ್ಡ ಚಿಗುರುಗಳನ್ನು ಉತ್ಪಾದಿಸಿದವು ಎಂಬುದು ಅವರ ಸಂಶೋಧನೆಯ ಸಾರವಾಗಿತ್ತು. ಅಂದರೆ ನ್ಯಾನೋ ರಸಗೊಬ್ಬರಗಳು ಎಲ್ಲಾ ಬೆಳೆಗಳನ್ನು ದೀರ್ಘಕಾಲದವರೆಗೆ ಹಸಿರಾಗಿ ಇರಿಸುತ್ತವೆ, ಅವುಗಳ ಪಕ್ವತೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುತ್ತವೆ, ಇದರಿಂದ ಅವು ಸರಿಯಾದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಹಣ್ಣಾಗುತ್ತವೆ. ನ್ಯಾನೋ ಗೊಬ್ಬರದ ಮಿಶ್ರಣವು ಸರಿಯಾದ ಬೆಳವಣಿಗೆ ಮತ್ತು ಉತ್ತಮ ಗುಣಮಟ್ಟದ ಧಾನ್ಯಗಳನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸುತ್ತದೆ ಎಂಬುದು ಅವರ ಸಂಶೋಧನಾ ಪ್ರಯೋಗಗಳಿಂದ ಸಾಬೀತಾಯಿತು. ಸಾವಯವ ಕೃಷಿ ಪದ್ಧತಿಗಳ ಜೊತೆಗೆ ನ್ಯಾನೋ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನವು ಬೆಳೆ ಉತ್ಪಾದನೆಯನ್ನು ಸುಧಾರಿಸುವಾಗ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ರಾಸಾಯನಿಕ ಗೊಬ್ಬರಗಳ ಅಗತ್ಯವನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ ಎಂದು ಸಂಶೋಧಕರು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ.

ಈ ಹಿನ್ನೆಲೆಯಲ್ಲಿ ನ್ಯಾನೋ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನವು ಒಂದು ಭರವಸೆಯ ಸಂಶೋಧನಾ ಕ್ಷೇತ್ರವಾಗಿದ್ದು, ಆಧುನಿಕ ತೀವ್ರ ಕೃಷಿಗೆ ಎದುರಾಗಿರುವ ಸವಾಲುಗಳಿಗೆ ಸಮರ್ಥನೀಯ ಪರಿಹಾರಗಳನ್ನು ನೀಡುವ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ನ್ಯಾನೋ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನವು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ 1-100nm ಗಾತ್ರವನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ನ್ಯಾನೋವಸ್ತುಗಳನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಈ ಸಣ್ಣ ಗಾತ್ರವು ನ್ಯಾನೋವಸ್ತುಗಳಿಗೆ ವಿಶಿಷ್ಟ ಗುಣಲಕ್ಷಣಗಳನ್ನು ಮತ್ತು ಪ್ರಯೋಜನಗಳನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ. ನ್ಯಾನೋ ರಸಗೊಬ್ಬರಗಳು ಬೆಳೆ ಉತ್ಪಾದನಾ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳಿಗೆ ಸುಸ್ಥಿರತೆಯನ್ನು ನೀಡುವುದರ ಜೊತೆಗೆ ಸಸ್ಯ ಪೋಷಣೆಯ ಅವಶ್ಯಕತೆಗಳನ್ನು ಪೂರೈಸುವ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ ಮತ್ತು ಬೆಳೆಗಳ ಇಳುವರಿಯೊಂದಿಗೆ ಯಾವುದೇ ರಾಜಿ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವುದಿಲ್ಲ.
ನ್ಯಾನೋ ರಚನೆಯ ರಸಗೊಬ್ಬರಗಳನ್ನು ಸಸ್ಯಕ್ಕೆ ಪೋಷಕಾಂಶಗಳ ಸ್ಮಾರ್ಟ್ ವಿತರಣಾ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಾಗಿ ಬಳಸಬಹುದು. ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ರಸಗೊಬ್ಬರಗಳಿಗೆ ಹೋಲಿಸಿದರೆ ನ್ಯಾನೋ ಗೊಬ್ಬರಗಳು ಬಹಳ ನಿಧಾನವಾಗಿ ಬಿಡುಗಡೆಯಾಗುತ್ತವೆ. ಈ ವಿಧಾನವು ಪೌಷ್ಟಿಕಾಂಶದ ನಿರ್ವಹಣೆಯನ್ನು ಸುಧಾರಿಸುತ್ತದೆ. ಅಂದರೆ ಪೋಷಕಾಂಶದ ಬಳಕೆಯ ದಕ್ಷತೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಅಂತರ್ಜಲಕ್ಕೆ ಪೋಷಕಾಂಶದ ಸೋರಿಕೆಯನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ.

ಜೈವಿಕ ಬೇಡಿಕೆಗಳು ಮತ್ತು ಪರಿಸರದ ಒತ್ತಡಕ್ಕೆ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆಯಾಗಿ ಸಕ್ರಿಯ ಪದಾರ್ಥಗಳನ್ನು ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಲು ನ್ಯಾನೋ ಗೊಬ್ಬರಗಳನ್ನು ನಿರ್ದಿಷ್ಟವಾಗಿ ವಿನ್ಯಾಸಗೊಳಿಸಲಾಗಿದೆ. ದ್ಯುತಿಸಂಶ್ಲೇಷಕ ಚಟುವಟಿಕೆ, ಮೊಳಕೆ ಬೆಳವಣಿಗೆ, ಬೀಜ ಮೊಳಕೆಯೊಡೆಯುವಿಕೆಯ ಪ್ರಮಾಣ, ಸಾರಜನಕ ಚಯಾಪಚಯ ಮತ್ತು ಕಾರ್ಬೋಹೈಡ್ರೇಟ್ ಮತ್ತು ಪ್ರೊಟೀನ್ ಸಂಶ್ಲೇಷಣೆಯನ್ನು ಸುಧಾರಿಸುವ ಮೂಲಕ ನ್ಯಾನೋ ಗೊಬ್ಬರಗಳು ಕೃಷಿ ಉತ್ಪಾದಕತೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುತ್ತವೆ ಎಂದು ವಿಜ್ಞಾನಿಗಳು ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ.

ನ್ಯಾನೋ ಗಾತ್ರದ ರಸಗೊಬ್ಬರಗಳನ್ನು ಅಮೋನಿಯಂ ಹ್ಯೂಮೇಟ್, ಅಮೋನಿಯ, ಯೂರಿಯಾ, ಪೀಟ್, ಸಸ್ಯ ತ್ಯಾಜ್ಯಗಳು ಮತ್ತು ಇತರ ಸಂಶ್ಲೇಷಿತ ರಸಗೊಬ್ಬರಗಳಿಂದ ತಯಾರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ನ್ಯಾನೋ ಸೂತ್ರೀಕರಣದ ಉದಾಹರಣೆಯೆಂದರೆ ನ್ಯಾನೋ ಗಾತ್ರದ ಸಾರಜನಕ ರಸಗೊಬ್ಬರವು ಕ್ಯಾಲ್ಸಿಯಂ ಸೈನಮೈಡ್‌ನಲ್ಲಿ ಯೂರಿಯಾದ ಶೇಖರಣೆಯ ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ ತಯಾರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
ನ್ಯಾನೋ ಸಾರಜನಕ ಗೊಬ್ಬರಗಳು ಭತ್ತದ ಉತ್ಪಾದಕತೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುವಲ್ಲಿ ಸಹಕಾರಿ. ಇದನ್ನು ರಾಸಾಯನಿಕ ಗೊಬ್ಬರಗಳಿಗೆ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಪರ್ಯಾಯವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ. ಏಕೆಂದರೆ ಇದು ಬೆಳಗಳ ಬೆಳವಣಿಗೆಯನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಪರಿಸರ ಮಾಲಿನ್ಯವನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ರಸಗೊಬ್ಬರಗಳ ಅತಿಯಾದ ಬಳಕೆಯಿಂದ ಆಗುವ ರಾಸಾಯನಿಕ ಗೊಬ್ಬರಗಳ ಸೋರಿಕೆ, ಡಿನೈಟ್ರಿಫಿಕೇಶನ್ ಮತ್ತು ಬಾಷ್ಪೀಕರಣದಿಂದ ಆಗುವ ಪರಿಸರ ಮಾಲಿನ್ಯವನ್ನು ನ್ಯಾನೋ ಗೊಬ್ಬರಗಳು ಉಂಟುಮಾಡುವುದಿಲ್ಲ.

ಯೂರಿಯಾವನ್ನು ಪುಡಿಮಾಡಿ ವಿವಿಧ ಜೈವಿಕ ಗೊಬ್ಬರಗಳೊಂದಿಗೆ ಮಿಶ್ರಣ ಮಾಡುವ ಮೂಲಕ ಮತ್ತೊಂದು ಪರಿಣಾಮಕಾರಿ ನ್ಯಾನೋ ಗೊಬ್ಬರವನ್ನು ರೂಪಿಸಲಾಗಿದೆ. ಈ ನ್ಯಾನೋ ಗೊಬ್ಬರವು ಹೆಚ್ಚು ವಿಸ್ತೃತ ಅವಧಿಗೆ ಪೋಷಕಾಂಶಗಳ ನಿಧಾನ ಮತ್ತು ಕ್ರಮೇಣ ಬಿಡುಗಡೆಯನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ.
ನ್ಯಾನೋ ಗೊಬ್ಬರಗಳನ್ನು ಯಾಂತ್ರಿಕ ಮತ್ತು ಜೀವರಾಸಾಯನಿಕ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಗಳನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಂಡು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಲಾಗಿದೆ. ಅಂದರೆ ಯಾಂತ್ರಿಕ ವಿಧಾನಗಳ ಮೂಲಕ ನ್ಯಾನೋ ಗಾತ್ರದ ಕಣಗಳನ್ನು ಪಡೆಯಲು ವಸ್ತುಗಳನ್ನು ಆಧಾರವಾಗಿಡಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಪರಿಣಾಮಕಾರಿ ನ್ಯಾನೋಸ್ಕೇಲ್ ಫಾರ್ಮುಲೇಶನ್‌ಗಳನ್ನು ಪಡೆಯಲು ಜೀವರಾಸಾಯನಿಕ ತಂತ್ರಗಳನ್ನು ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ.

ರಸಗೊಬ್ಬರಗಳನ್ನು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ನ್ಯಾನೋಪರ್ಟಿಕಲ್ಸ್ ಒಳಗೆ ಸುತ್ತುವರಿಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಅಂತಹ ನ್ಯಾನೋ ಗೊಬ್ಬರಗಳು ಸಸ್ಯಕ್ಕೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುವ ಸಾಮರ್ಥ್ಯ ಮತ್ತು ಪೋಷಕಾಂಶಗಳ ಬಳಕೆಯ ದಕ್ಷತೆಯನ್ನು ನೀಡುತ್ತವೆ. ಸೂತ್ರೀಕರಣದ ಪ್ರಕಾರ, ನ್ಯಾನೋ ಗೊಬ್ಬರಗಳನ್ನು ಮೂರು ವರ್ಗಗಳಾಗಿ ವರ್ಗೀಕರಿಸಲಾಗಿದೆ. 1. ನ್ಯಾನೋಸ್ಕೇಲ್ ಗೊಬ್ಬರ. ಇದು ನ್ಯಾನೋಪರ್ಟಿಕಲ್ಸ್ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಗಾತ್ರದಲ್ಲಿ ಕಡಿಮೆಯಾದ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ರಸಗೊಬ್ಬರಕ್ಕೆ ಅನುರೂಪವಾಗಿದೆ. 2. ನ್ಯಾನೋಸ್ಕೇಲ್ ಸಂಯೋಜಕ ರಸಗೊಬ್ಬರವು ಒಂದು ಪೂರಕ ನ್ಯಾನೋ ವಸ್ತುವನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ರಸಗೊಬ್ಬರವಾಗಿದೆ. 3. ನ್ಯಾನೋಸ್ಕೇಲ್ ಲೇಪನ ರಸಗೊಬ್ಬರ. ಇದು ನ್ಯಾನೋ ಫಿಲ್ಮ್‌ಗಳಿಂದ ಸುತ್ತುವರಿದ ಪೋಷಕಾಂಶಗಳನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ ಅಥವಾ ಆತಿಥೇಯ ವಸ್ತುವಿನ ನ್ಯಾನೋಸ್ಕೇಲ್ ರಂಧ್ರಗಳಾಗಿ ವಿಂಗಡಿಸಲಾಗಿದೆ

ಪೋಷಕಾಂಶಗಳ ಹೆಬ್ಬಾಗಿಲಾಗಿರುವ ಸಸ್ಯದ ಬೇರಿನ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯು ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ರಸಗೊಬ್ಬರಗಳಿಗಿಂತ ನ್ಯಾನೋ ಗೊಬ್ಬರಗಳು ಹೆಚ್ಚು ರಂಧ್ರಗಳಿಂದ ಕೂಡಿದೆ ಎಂದು ಸಂಶೋಧಕರು ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ. ಎಲೆಗಳಲ್ಲಿನ ಸ್ಟೊಮಾಟಲ್ ತೆರೆಯುವಿಕೆಗಳು ನ್ಯಾನೋ ವಸ್ತುಗಳ ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುವಿಕೆ ಮತ್ತು ಎಲೆಗಳಿಗೆ ಅವುಗಳ ಪ್ರವೇಶವನ್ನು ಬೆಂಬಲಿಸುತ್ತವೆ ಎಂದು ವರದಿಯಾಗಿದೆ.

 ನ್ಯಾನೋ ಗೊಬ್ಬರಗಳು ಪ್ಲಾಸ್ಮೋಡೆಸ್ಮಾಟಾ ಮೂಲಕ ಪೋಷಕಾಂಶಗಳನ್ನು ತಲುಪಿಸುತ್ತವೆ ಎಂದು ಸಂಶೋಧಕರು ವರದಿ ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ. ಪ್ಲಾಸ್ಮೋಡೆಸ್ಮಾಟಾ 50-60nm ಗಾತ್ರದ ನ್ಯಾನೋ ಚಾನಲ್‌ಗಳಾಗಿದ್ದು, ಜೀವಕೋಶಗಳ ನಡುವೆ ಅಯಾನುಗಳನ್ನು ಸಾಗಿಸಲು ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಕಾರ್ಬನ್ ನ್ಯಾನೋ ಟ್ಯೂಬ್‌ಗಳು ಮತ್ತು ಸಿಲಿಕಾ ನ್ಯಾನೋ ಕಣಗಳು ಸರಕುಗಳನ್ನು (ಪೋಷಕಾಂಶಗಳು ಮತ್ತು ಇತರ ಪ್ರಮುಖ ಜೀವರಾಸಾಯನಿಕಗಳು) ಸಸ್ಯಗಳ ನಿಗದಿತ ಸ್ಥಾನಕ್ಕೆ ಸಾಗಿಸಲು ಮತ್ತು ತಲುಪಿಸಲು ಉಪಯುಕ್ತ ಸಾಧನಗಳಾಗಿವೆ.

ಇಷ್ಟೆಲ್ಲಾ ಅನುಕೂಲತೆಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ ನ್ಯಾನೋ ರಸಗೊಬ್ಬರಗಳಿಗೆ ಕೆಲವೊಂದು ಮಿತಿಗಳು ಇವೆ. ಸುಸ್ಥಿರ ಬೆಳೆ ಉತ್ಪಾದನೆಯಲ್ಲಿ ಸಹಾಯ ಮಾಡಿದರೂ, ನ್ಯಾನೋ ಗೊಬ್ಬರಗಳ ಮಿತಿಗಳನ್ನು ಮಾರುಕಟ್ಟೆಗೆ ಮುಂಚಿತವಾಗಿ ಎಚ್ಚರಿಕೆಯಿಂದ ಪರಿಗಣಿಸಬೇಕು. ನ್ಯಾನೋ ಗೊಬ್ಬರಗಳನ್ನು ಬಳಸುವ ಮಿತಿಗಳು ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಕಠಿಣವಾದ ಮೇಲ್ವಿಚಾರಣೆ ಮತ್ತು ಸಂಶೋಧನೆಯ ಅಂತರಗಳ ಅನುಪಸ್ಥಿತಿಯಿಂದಾಗಿ ಉದ್ಭವಿಸುತ್ತವೆ. ಸುಸ್ಥಿರ ಬೆಳೆ ಉತ್ಪಾದನೆಗೆ ನ್ಯಾನೋ ಗೊಬ್ಬರಗಳ ಬಳಕೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಕೆಲವು ನ್ಯೂನತೆಗಳು ಇಂತಿವೆ. ನ್ಯಾನೋ ಗೊಬ್ಬರ ಅಪಾಯ ನಿರ್ವಹಣಾ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಕೊರತೆ ಇದೆ. ಅಗತ್ಯವಿರುವ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ನ್ಯಾನೋ ರಸಗೊಬ್ಬರಗಳ ಉತ್ಪಾದನೆ ಮತ್ತು ಲಭ್ಯತೆಯ ಕೊರತೆಯು ಮತ್ತೊಂದು ಮಿತಿಯಾಗಿದೆ. ಇದು ಸಸ್ಯ ಪೋಷಕಾಂಶಗಳ ಮೂಲವಾಗಿ ನ್ಯಾನೋ ಗೊಬ್ಬರಗಳ ವ್ಯಾಪಕ ಪ್ರಮಾಣದ ಅಳವಡಿಕೆಯನ್ನು ಮಿತಿಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ. ರಸಾಯನಿಕ ಗೊಬ್ಬರಗಳಿಗೆ ಹೋಲಿಸಿದರೆ ನ್ಯಾನೋ ರಸಗೊಬ್ಬರಗಳ ಹೆಚ್ಚಿನ ಬೆಲೆ ಹೊಂದಿವೆ. ಅಲ್ಲದೆ ಸೂತ್ರೀಕರಣ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಮಾಣೀಕರಣದ ಕೊರತೆ ಎದ್ದು ಕಾಣುತ್ತಿದೆ. ಇದು ವಿವಿಧ ಪೀಡೋಕ್ಲೈಮ್ಯಾಟಿಕ್ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದೇ ನ್ಯಾನೋ ವಸ್ತುವಿನ ವಿಭಿನ್ನ ಫಲಿತಾಂಶಗಳನ್ನು ತರುತ್ತದೆ.

ಪರಿಸರ ಮಾಲಿನ್ಯವನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡುವ ಅಪಾಯದೊಂದಿಗೆ ಬದಲಾಗುತ್ತಿರುವ ಹವಾಮಾನದಲ್ಲಿ ಸುಸ್ಥಿರ ಬೆಳೆ ಉತ್ಪಾದನೆಗೆ ನ್ಯಾನೋ ಗೊಬ್ಬರಗಳ ಸಂಪೂರ್ಣ ಪ್ರಯೋಜನವನ್ನು ಪಡೆಯಲು ಸಂಶೋಧಕರು ಮತ್ತು ನಿಯಂತ್ರಕರು ಹೆಚ್ಚಿನ ಒಳನೋಟಗಳನ್ನು ನೀಡುವ ಮೂಲಕ ಜವಾಬ್ದಾರಿಯನ್ನು ಹೊರಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ಹಿನ್ನೆಲೆಯಲ್ಲಿ ಹೊಸ ಹೊಸ ಸಂಶೋಧನೆಗಳು ಭವಿಷ್ಯದ ಕೃಷಿಗೆ ಬೆಳಕಾಗಲಿ.