ಅಸ್ಸಾಮಿ ಜನರ ನೋವಿಗೆ ಧ್ವನಿಯಾದ ಜುಬೀನ್ ಗರ್ಗ್

ಒಬ್ಬ ವ್ಯಕ್ತಿಯ ಸಾವಿಗೆ ಒಂದಿಡೀ ರಾಜ್ಯವೇ ಕಂಬನಿ ಮಿಡಿಯುತ್ತಿರುವುದೇಕೆ? ಒಬ್ಬ ಗಾಯಕನ ಅಂತಿಮ ದರ್ಶನಕ್ಕೆ ಲಕ್ಷಾಂತರ ಮಂದಿ ಗಂಟೆಗಟ್ಟಲೆ ಬಿಸಿಲು, ಮಳೆಯನ್ನು ಲೆಕ್ಕಿಸದೆ ಕಾದು ನಿಂತಿದ್ದು ಏಕೆ? ಅಸ್ಸಾಂ ಮಾತ್ರವಲ್ಲ ಭಾರತದ ವಿವಿಧೆಡೆ ಜೊತೆಗೆ ಹಲವಾರು ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಆ ವ್ಯಕ್ತಿಯ ಬಗ್ಗೆ ಚರ್ಚೆ ನಡೆಯುತ್ತಿದೆ ಯಾಕೆ? ಯಾರು ಈ ಜುಬೀನ್ ಗರ್ಗ್? ಅಸ್ಸಾಮಿನ ಜನರ ಹೃದಯದಲ್ಲಿ ಅವರು ಅಚ್ಚಳಿಯದೆ ಉಳಿದಿರುವುದಕ್ಕೆ ಕಾರಣವೇನು? ಆ ಗಾಯಕನಿಗೆ ಸಿಕ್ಕಿರುವ ಅಭೂತಪೂರ್ವ ಪ್ರೀತಿಯನ್ನು ಕಂಡು ಅಂತ್ಯಕ್ರಿಯೆಯಲ್ಲಿ ಆ ರಾಜ್ಯದ ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿಯೂ ಬಂದು ನಿಲ್ಲುವಂತಾಗಿದ್ದು ಹೇಗೆ?

ಒಬ್ಬ ಗಾಯಕನ ಸಾವು ಕೇವಲ ಒಬ್ಬ ಕಲಾವಿದನ ನಿರ್ಗಮನ ಮಾತ್ರವಲ್ಲ, ಬದಲಿಗೆ ಒಂದು ಜನಾಂಗದ, ಒಂದು ರಾಜ್ಯದ, ಒಂದು ಭಾಷೆಯ ಪಾಲಿನ ದೊಡ್ಡ ನಿರ್ವಾತವಾಗಿ ಕಂಡಿದೆ.

ಹೀಗೇಕೆ ಎಂದು ಹುಡುಕುತ್ತಾ ಹೋದರೆ ನಮಗೆ ಸಿಗುವುದು ಕೇವಲ ಒಬ್ಬ ಗಾಯಕನ ಕಥೆಯಲ್ಲ, ಬದಲಿಗೆ ಅಸ್ಸಾಮಿನ ಸಾಮಾಜಿಕ ಮತ್ತು ರಾಜಕೀಯದ ಕಥೆ.

1992ರಲ್ಲಿ ‘ಅನಾಮಿಕಾ’ ಎಂಬ ಆಲ್ಬಂ ಮೂಲಕ ಅಸ್ಸಾಂ ಸಂಗೀತ ಲೋಕಕ್ಕೆ ಕಾಲಿಟ್ಟ ಜುಬೀನ್ ಬೊರ್ತಾಕೂರ್, ಕೆಲವೇ ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ‘ಜುಬೀನ್ ಗರ್ಗ್’ ಆಗಿ ಅಸ್ಸಾಮಿನಲ್ಲಿ ಮನೆಮಾತಾದರು.

ಅವರು ಹಾಡಿರುವ ಹಾಡುಗಳ ಸಂಖ್ಯೆ ಮೂವತ್ತೆಂಟು ಸಾವಿರ. ಆದರೆ ಈ ಬೃಹತ್ ಸಂಖ್ಯೆಯನ್ನೂ ಮೀರಿದ್ದು ಅಸ್ಸಾಮಿ ಜನರ ಜೊತೆಗೆ ಅವರು ಕಟ್ಟಿಕೊಂಡ ಗಟ್ಟಿ ಬಾಂಧವ್ಯ ಅವರ ‘ಯಾ ಅಲಿ’ ಹಿಂದಿ ಹಾಡು ಅವರನ್ನು ದೇಶಾದ್ಯಂತ ಪ್ರಸಿದ್ಧಿಗೇರಿಸಿದರೂ, ಅವರ ಹೃದಯ ಯಾವತ್ತೂ ಅಸ್ಸಾಮಿನಲ್ಲೇ ಇತ್ತು.

ಬಾಲಿವುಡ್‌ನಿಂದ ಮತ್ತು ಅಲ್ಲಿನ ಕೃತಕ ಜಗತ್ತಿನಿಂದ ಬೇಸತ್ತು, ತಾನು ಇಲ್ಲೇ ರಾಜನಂತೆ ಸಾಯುತ್ತೇನೆ ಎಂದು ಹೇಳಿ ಅಸ್ಸಾಮಿಗೆ ಮರಳಿದಾಗಲೇ ಅವರು ಅಲ್ಲಿನ ಜನರ ಮನಸ್ಸಿನ ನಾಯಕರಾಗುವ ಮೊದಲ ಹೆಜ್ಜೆ ಇಟ್ಟಿದ್ದರು.

ಆದರೆ, ಅವರನ್ನು ಕಲಾವಿದನ ಸ್ಥಾನದಿಂದ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ನಾಯಕ ಸ್ಥಾನಕ್ಕೆ ಏರಿಸಿದ್ದು 2019ರ ಪೌರತ್ವ ತಿದ್ದುಪಡಿ ಕಾಯ್ದೆ (ಸಿಎಎ) ವಿರುದ್ಧದ ಹೋರಾಟ.

ಅಸ್ಸಾಂ ತನ್ನ ಅಸ್ಮಿತೆ ಮತ್ತು ಭಾಷೆಗಾಗಿ ಹೊತ್ತಿ ಉರಿಯುತ್ತಿದ್ದಾಗ, ಅನೇಕ ಖ್ಯಾತ ಕಲಾವಿದರು ಸರಕಾರದ ವಿರುದ್ಧ ಮಾತನಾಡಲು ಹಿಂಜರಿಯುತ್ತಿದ್ದರು. ಆಗ ಸಿಂಹದಂತೆ ಘರ್ಜಿಸಿದ್ದು ಇದೇ ಜುಬೀನ್ ಗರ್ಗ್.

ಅವರು ವೇದಿಕೆ ಹತ್ತಿ ಕೇವಲ ಹಾಡಲಿಲ್ಲ, ಬದಲಿಗೆ ಸರಕಾರದ ವಿರುದ್ಧ ನೇರ ಸಮರವನ್ನೇ ಸಾರಿದರು.

ಸಿಎಎ ಜಾರಿಯಾದರೆ, ನನ್ನ ಹಾಡುಗಳನ್ನು ಬಿಜೆಪಿ ತನ್ನ ಪ್ರಚಾರಕ್ಕೆ ಬಳಸುವುದನ್ನು ನಿಲ್ಲಿಸಬೇಕು ಎಂದು ಅವರು ಬಹಿರಂಗವಾಗಿಯೇ ಸವಾಲು ಹಾಕಿದರು. ಅವರ ಹಾಡು ‘Politics Nokoriba Bondhu’ (ಸ್ನೇಹಿತನೇ, ರಾಜಕೀಯ ಮಾಡಬೇಡ) ಸಿಎಎ ವಿರುದ್ಧ ಪ್ರತಿಭಟನೆಯ ಗೀತೆಯಾಯಿತು.

ಲಕ್ಷಾಂತರ ಯುವಕರು ಅವರ ಕರೆಯ ಮೇರೆಗೆ ಬೀದಿಗಿಳಿದರು. ಅವರು ಕೇವಲ ಪ್ರತಿಭಟನೆಯ ಭಾಗವಾಗಲಿಲ್ಲ, ಪ್ರತಿಭಟನೆಯ ಮುಖವೇ ಆದರು.

ಸರಕಾರದ ಒತ್ತಡ, ಬೆದರಿಕೆಗಳಿಗೆ ಜಗ್ಗದೆ, ಅಸ್ಸಾಮಿನ ಜನರ ಹಕ್ಕಿಗಾಗಿ ನಿಂತ ಅವರ ಅಸಾಮಾನ್ಯ ಧೈರ್ಯ, ಅವರನ್ನು ಅಲ್ಲಿನ ಜನರ ಹೃದಯದಲ್ಲಿ ಅತ್ಯುನ್ನತ ಸ್ಥಾನಕ್ಕೇರಿಸಿತು.

ಅಸ್ಸಾಮಿನ ಜನರಿಗೆ ಜುಬೀನ್ ಆಗ ಕೇವಲ ‘ಜುಬೀನ್ ದಾ’ (ಅಂದರೆ ಅಣ್ಣ) ಆಗಿ ಉಳಿಯಲಿಲ್ಲ, ಅವರು ತಮ್ಮ ಹಕ್ಕಿಗಾಗಿ ಹೋರಾಡುವ ತಮ್ಮದೇ ಮನೆಯ ಮಗನಾದರು.

ಜುಬೀನ್ ಅವರ ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವದ ಮತ್ತೊಂದು ಪ್ರಮುಖ ಅಂಶವೆಂದರೆ ಜಾತಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ವಿರುದ್ಧ ಅವರ ಅಚಲ ನಿಲುವು.

ಅಸ್ಸಾಮಿನ ಮೇಲ್ಜಾತಿಯಿಂದ ಬಂದವರಾಗಿದ್ದರೂ, ಅವರು ಯಾವತ್ತೂ ಆ ಚೌಕಟ್ಟಿಗೆ ಸೀಮಿತರಾಗಲಿಲ್ಲ.

‘‘ನನಗೆ ಜಾತಿಯಿಲ್ಲ, ನನಗೆ ಧರ್ಮವಿಲ್ಲ’’ (I have no caste, I have no religion) ಎಂದು ಅವರು ಸಾರ್ವಜನಿಕವಾಗಿ ಘೋಷಿಸಿದ್ದರು.

ಮೋಯಿ ಮಾನುಹ್ (ನಾನೊಬ್ಬ ಮನುಷ್ಯ) ಎನ್ನುವುದು ಅವರ ಜೀವನದ ಮಂತ್ರವಾಗಿತ್ತು.

ಈ ಮಾತುಗಳು ಕೇವಲ ಹೇಳಿಕೆಗಳಾಗಿರಲಿಲ್ಲ. ಒಣ ಘೋಷಣೆಯಾಗಿರಲಿಲ್ಲ. ಅವರ ನಡವಳಿಕೆಯಲ್ಲಿ, ಅವರ ಸಂಗೀತದಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಅವರ ಸಾಮಾಜಿಕ ಜೀವನದಲ್ಲಿ ಇದು ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿ ಕಾಣುತ್ತಿತ್ತು.

ಮೇಲ್ಜಾತಿಯ ಪ್ರಭಾವೀ ವ್ಯಕ್ತಿಗೆ ‘ಅನುಚಿತ’ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲ್ಪಡುವ ನಡವಳಿಕೆಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಅವರು ಎಂದಿಗೂ ತಲೆಕೆಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಲಿಲ್ಲ. ಸಮಾಜದ ಕಟ್ಟುಪಾಡುಗಳನ್ನು, ಸಂಪ್ರದಾಯದ ಬೇಲಿಗಳನ್ನು ಮುರಿದು, ಅವರು ಎಲ್ಲರೊಂದಿಗೆ ಬೆರೆಯುತ್ತಿದ್ದರು. ಅವರ ಈ ಗುಣವೇ ಅವರನ್ನು ಸಾಮಾನ್ಯ ಜನರಿಗೆ, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಯುವಕರಿಗೆ ಇನ್ನಷ್ಟು ಹತ್ತಿರವಾಗಿಸಿತು.

ಸಂಶೋಧನೆಗಾಗಿ ಹೋದ ಒಬ್ಬ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿನಿ ಯಾವುದೇ ಅಪಾಯಿಂಟ್ಮೆಂಟ್ ಇಲ್ಲದೆ ಅವರ ಮನೆಗೆ ಹೋದಾಗ, ಅವರು ಆಕೆಯನ್ನು ಸ್ವಾಗತಿಸಿ, ಗಂಟೆಗಟ್ಟಲೆ ಸಂಗೀತ ಮತ್ತು ಸಮಾಜದ ಬಗ್ಗೆ ಚರ್ಚಿಸಿದ್ದು ಅವರ ಸರಳತೆಗೆ ಒಂದು ಉದಾಹರಣೆ.

ಬಹಳ ದೊಡ್ಡ ತಾರೆಯಾಗಿದ್ದರೂ ಯಾವುದೇ ತಾರಾ ಅಹಮಿಕೆಗಳಿಲ್ಲದ, ಎಲ್ಲರಿಗೂ ‘ನಮ್ಮವನು’ ಎನಿಸುವ ‘ದಾದಾ’ ಆಗಿದ್ದೇ ಜುಬೀನ್ ಅವರ ಅತಿ ದೊಡ್ಡ ಶಕ್ತಿ.

ಮೊನ್ನೆ ಸಿಂಗಾಪುರದಲ್ಲಿ ಈಜುತ್ತಿದ್ದಾಗ ಸಂಭವಿಸಿದ ದುರಂತದಲ್ಲಿ ಅವರು ಮರಣ ಹೊಂದಿದ ಸುದ್ದಿ ತಿಳಿದಾಗ ಇಡೀ ಅಸ್ಸಾಂ ಶೋಕಸಾಗರದಲ್ಲಿ ಮುಳುಗಿತು. ಅವರ ಪಾರ್ಥಿವ ಶರೀರ ಗುವಾಹಟಿಗೆ ಬಂದಾಗ, ವಿಮಾನ ನಿಲ್ದಾಣದಿಂದ ಅವರ ಮನೆಯವರೆಗಿನ 25 ಕಿಲೋಮೀಟರ್ ರಸ್ತೆಯುದ್ದಕ್ಕೂ ಲಕ್ಷಾಂತರ ಜನರು ಸಾಲುಗಟ್ಟಿ ನಿಂತಿದ್ದರು. ಸರುಸಜೈ ಕ್ರೀಡಾಂಗಣದಲ್ಲಿ ಅವರ ಅಂತಿಮ ದರ್ಶನಕ್ಕೆ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಮಾಡಿದಾಗ, ಜನಸಾಗರವೇ ಹರಿದುಬಂತು.

ಬಿಸಿಲು, ಧಗೆ, ಮಳೆ ಯಾವುದನ್ನೂ ಲೆಕ್ಕಿಸದೆ, ತಮ್ಮ ಪ್ರೀತಿಯ ‘ಜುಬೀನ್ ದಾ’ನಿಗೆ ಅಂತಿಮ ವಿದಾಯ ಹೇಳಲು ಜನರು ಗಂಟೆಗಟ್ಟಲೆ ಸರದಿಯಲ್ಲಿ ನಿಂತಿದ್ದರು. ಅವರ ಹಾಡುಗಳನ್ನು ಹಾಡುತ್ತಾ, ಕಣ್ಣೀರಿಡುತ್ತಾ, ಒಬ್ಬರಿಗೊಬ್ಬರು ಸಮಾಧಾನ ಹೇಳುತ್ತಾ ಇಡೀ ಅಸ್ಸಾಂ ಒಂದಾಗಿತ್ತು.

ಜನರ ಈ ಪ್ರೀತಿಯ ಮಹಾಪೂರ ಎಷ್ಟಿತ್ತೆಂದರೆ, ಸಿಎಎ ಹೋರಾಟದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಜುಬೀನ್ ಅವರ ತೀವ್ರ ರಾಜಕೀಯ ವಿರೋಧಿಯಾಗಿದ್ದ ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿ ಹಿಮಂತ ಬಿಸ್ವಾ ಶರ್ಮಾ ಅವರೇ ಖುದ್ದು ಅಂತ್ಯಕ್ರಿಯೆ ನಡೆಯುವ ಜಾಗವನ್ನು ಪರಿಶೀಲಿಸಿ, ಅಂತ್ಯಕ್ರಿಯೆ ನಡೆಯುವಾಗ ಹಾಜರಿದ್ದು ಗೌರವ ಸಲ್ಲಿಸುವುದು ಅನಿವಾರ್ಯವಾಯಿತು.

ಇದು ಕೇವಲ ಅಭಿಮಾನವಲ್ಲ. ಇದು ತಮ್ಮ ಧ್ವನಿಯನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಂಡ ಒಂದು ಜನಾಂಗದ ನೋವಾಗಿತ್ತು.

ಅಸ್ಸಾಂ ಸರಕಾರ ಮೂರು ದಿನಗಳ ಶೋಕಾಚರಣೆ ಘೋಷಿಸಿ, ಪೂರ್ಣ ಸರಕಾರಿ ಗೌರವಗಳೊಂದಿಗೆ ಅವರ ಅಂತ್ಯಕ್ರಿಯೆ ನಡೆಸಲು ನಿರ್ಧರಿಸಿತು.

ಪ್ರಧಾನಿಯಿಂದ ಹಿಡಿದು ಬಾಲಿವುಡ್ ಗಾಯಕರವರೆಗೆ ಎಲ್ಲರೂ ಸಂತಾಪ ಸೂಚಿಸಿದರು. ಆದರೆ, ಈ ಎಲ್ಲ ಗೌರವಗಳಿಗಿಂತ ಮಿಗಿಲಾಗಿ, ಅಸ್ಸಾಮಿನ ಎಲ್ಲ ಧರ್ಮಗಳು ಹಾಗೂ ವರ್ಗಗಳ ಸಾಮಾನ್ಯ ಜನರು ಅವರಿಗೆ ತೋರಿದ ಪ್ರೀತಿ, ಅವರ ಜೀವನದ ಅತಿದೊಡ್ಡ ಗಳಿಕೆಯಾಗಿತ್ತು.

ಹಾಗಾದರೆ, ಜುಬೀನ್ ಗರ್ಗ್ ಅವರಿಗೆ ಇಷ್ಟೊಂದು ಪ್ರೀತಿ ಸಿಕ್ಕಿದ್ದೇಕೆ? ಏಕೆಂದರೆ, ಅವರು ಕೇವಲ ಹಾಡಲಿಲ್ಲ, ಅಸ್ಸಾಮಿ ಜನರ ನೋವಿಗೆ ಧ್ವನಿಯಾದರು.

ಅವರು ಕೇವಲ ಸಂಗೀತ ಸಂಯೋಜಿಸಲಿಲ್ಲ, ಜನರ ಕನಸುಗಳಿಗೆ ಬಣ್ಣ ತುಂಬಿದರು. ಅವರು ಕೇವಲ ವೇದಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಪ್ರದರ್ಶನ ನೀಡಲಿಲ್ಲ, ಬೀದಿಗಿಳಿದು ಜನರೊಂದಿಗೆ ಹೋರಾಡಿದರು. ಅವರು ಅಸ್ಸಾಮಿನ ಜನರ ಆಸೆ, ಆಕ್ರೋಶ, ಪ್ರೀತಿ, ನೋವು ಮತ್ತು ಅಸ್ಮಿತೆಯ ಪ್ರತಿರೂಪವಾಗಿದ್ದರು.

ಸಿಎಎ ವಿರೋಧಿ ಹೋರಾಟದಲ್ಲಿ ಅವರು ತೋರಿದ ನಾಯಕತ್ವ, ಜಾತಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ವಿರುದ್ಧ ಅವರು ಎತ್ತಿದ ಧ್ವನಿ ಮತ್ತು ಸಾಮಾನ್ಯ ಜನರೊಂದಿಗೆ ಅವರು ಹೊಂದಿದ್ದ ಆತ್ಮೀಯ ಸಂಪರ್ಕ... ಈ ಮೂರು ಅಂಶಗಳು ಅವರನ್ನು ಅಸ್ಸಾಮಿನ ಜನರ ಹೃದಯದಲ್ಲಿ ಅಮರರನ್ನಾಗಿಸಿವೆ.

ಅವರ ಸಾವು ಒಂದು ಯುಗದ ಅಂತ್ಯ. ಸಮಾಜಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞ ಡರ್ಖೈಮ್ ಹೇಳಿದಂತೆ, ಇದೊಂದು ‘ಸಾಮೂಹಿಕ ಸಂಕಟ’ದ ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿ.

ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬ ಅಸ್ಸಾಮಿಗೂ ಜುಬೀನ್ ಅವರ ಹಾಡಿನೊಂದಿಗೆ ವೈಯಕ್ತಿಕ ನಂಟಿದೆ, ಆದರೆ ಈ ದುಃಖ ಅದನ್ನೂ ಮೀರಿದ್ದು. ಇದು ತಮ್ಮದೇ ಮನೆಯ ಒಬ್ಬ ಸದಸ್ಯನನ್ನು, ಒಬ್ಬ ಅಣ್ಣನನ್ನು, ಒಬ್ಬ ಹೋರಾಟಗಾರನನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಂಡ ನೋವು.

ಜುಬೀನ್ ಗರ್ಗ್ ಅವರ ಪರಂಪರೆ ಕೇವಲ ಅವರ ಸಾವಿರಾರು ಹಾಡುಗಳಲ್ಲಿಲ್ಲ. ಅವರು ಜನರಲ್ಲಿ ಹೊತ್ತಿಸಿದ ಧೈರ್ಯದ ಕಿಡಿಯಲ್ಲಿ, ಅವರು ಸಮಾಜಕ್ಕೆ ಕೇಳಿದ ಕಠಿಣ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಅವರು ಜನರೊಂದಿಗೆ ಬೆಸೆದ ಅವಿನಾಭಾವ ಸಂಬಂಧದಲ್ಲಿದೆ.

ಅವರು ಕೇವಲ ಅಸ್ಸಾಮಿನ ದನಿಯಾಗಿರಲಿಲ್ಲ, ಅವರು ಅಸ್ಸಾಮಿನ ಆತ್ಮಸಾಕ್ಷಿಯಾಗಿದ್ದರು.

ಇಂದು ಆ ಧ್ವನಿ ಮೌನವಾಗಿರಬಹುದು, ಆದರೆ ಅವರು ಮೂಡಿಸಿದ ಜಾಗೃತಿ ಮಾತಾಡುತ್ತಲೇ ಇರುತ್ತದೆ.

ಅದಕ್ಕಾಗಿಯೇ ಜುಬೀನ್ ದಾ ಅಮರ್ ರಹೇ ಎಂದು ಎಲ್ಲರೂ ಹೇಳುತ್ತಿದ್ದಾರೆ.