ವಿಜಯಪುರದ ಇಬ್ರಾಹಿಂ ರೋಜಾ ಸಂರಕ್ಷಣೆಗೆ ಅಧಿಕಾರಿಗಳ ನಿರ್ಲಕ್ಷ್ಯ: ಆರೋಪ

ವಿಜಯಪುರ : ಯುಮನಾ ನದಿ ದಂಡೆಯ ಮೇಲೆ ಶುಭ್ರ ಬಿಳಿಬಣ್ಣದ ಸಂಗಮರಮರಿ ಕಲ್ಲುಗಳಿಂದ ಕಂಗೊಳಿಸುವ ಮನಮೋಹಕ ಸ್ಮಾರಕ ತಾಜ್ ಮಹಲ್‌ಗೆ ಸ್ಪೂರ್ತಿಯಾದ ವಿಜಯಪುರದ ಇಬ್ರಾಹೀಂ ರೋಜಾ ಸಂರಕ್ಷಣೆಗೆ ಅಧಿಕಾರಿಗಳ ದಿವ್ಯ ನಿರ್ಲಕ್ಷ್ಯ ವಹಿಸಿದ್ದು, ಸ್ಮಾರಕದ ಸುತ್ತ ದೊಡ್ಡ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಮಳೆ ನೀರು ನಿಂತರೂ ಅದನ್ನು ಹೊರ ಹಾಕುವ ಕಾರ್ಯ ಇಂದಿಗೂ ನಡೆದಿಲ್ಲ ಎಂಬುದು ಸಾರ್ವಜನಿಕರ ಆರೋಪ.

ನಗರದ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಇಬ್ರಾಹೀಂ ರೋಜಾ 400 ವರ್ಷ ಹಳೆಯದು. ಈಗ ಕಟ್ಟಡಕ್ಕೆ ಜಲದಿಗ್ಭಂಧನ ಆತಂಕ ಸೃಷ್ಟಿಸಿರುವುದಂತೂ ಸುಳ್ಳಲ್ಲ. ಒಂದು ಮನೆಯಲ್ಲಿ ನೀರು ನಿಂತರೆ ಪಾಯಾಕ್ಕೆ ನೀರು ತಲುಪಿ ಮಣ್ಣಿನ ಸವಕಳಿ ಉಂಟಾಗಿ ಕಟ್ಟಡಕ್ಕೆ ಅಪಾಯವಾಗುವ ಸಾಧ್ಯತೆ ಇರುತ್ತದೆ. 400 ವರ್ಷಗಳಿಗೂ ಅಧಿಕ ಪುರಾತನವಾದ ಈ ಕಟ್ಟಡಕ್ಕೆ ದೊಡ್ಡ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಅದರಲ್ಲೂ ಎರಡು ತಿಂಗಳುಗಳಿಗೂ ಹೆಚ್ಚು ಕಾಲ ನೀರು ನಿಂತಿರುವುದು ದೊಡ್ಡ ಆತಂಕಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಗಿ ಮಣ್ಣಿನ ಸವಕಳಿಯಾದರೆ ಕಟ್ಟಡಕ್ಕೂ ಅಪಾಯ ಎಂಬ ಆತಂಕವನ್ನು ಸಾರ್ವಜನಿಕರು ಹೊರಹಾಕಿದ್ದಾರೆ.

ಪ್ರವೇಶ ದ್ವಾರದ ಉದ್ಯಾನವನ ದಾಟಿ ಪ್ರಮುಖ ಕಟ್ಟಡಕ್ಕೆ ಒಳ ಪ್ರವೇಶಿಸಿದರೆ ಎಡ ಬಲದ ಉದ್ಯಾನವನ ಸಂಪೂರ್ಣ ನೀರಿನಲ್ಲಿ ಮುಳುಗಿದೆ. ಕುದುರೆ ಕಟ್ಟುವ ಸ್ಥಳ ಸಂಪೂರ್ಣ ಮುಳುಗಡೆಯಾಗಿದೆ. ದೊಡ್ಡ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ನಿಂತಿರುವ ನೀರಿನಲ್ಲಿ ಶೀಲಿಂಧ್ರಗಳು, ಪಾಚಿ ಬೆಳೆದು ಹೋಗಿವೆ. ಇಬ್ರಾಹೀಂ ರೋಜಾ ಆವರಣದಲ್ಲಿ ಕಪ್ಪು ಶಿಲೆಯ ಸಮಾಧಿ ಸಂಪೂರ್ಣ ಜಲಾವೃತವಾಗಿದೆ. ಗಬ್ಬು ವಾಸನೆ ಸಹ ಅಧಿಕವಾಗಿದ್ದು ಪ್ರವಾಸಿಗರು ಮೂಗು ಮುಚ್ಚಿ ಕೊಂಡು ಇಬ್ರಾಹೀಂ ರೋಜಾ ದರ್ಶನ ಮಾಡುವಂತಹ ಪರಿಸ್ಥಿತಿ ಎದುರಾಗಿದೆ.

ವಾಸ್ತುಶಿಲ್ಪದ ವೈಭವ: ಗೋಳಗುಮ್ಮಟದಂತೆ ಇಬ್ರಾಹೀಂ ರೋಜಾ ತನ್ನದೇ ಆದ ವೈಶಿಷ್ಯತೆ ಹೊಂದಿದೆ. ಸೂಕ್ಷ್ಮ ಕೆತ್ತನೆಯ ವಾಸ್ತುಶಿಲ್ಪದ ವೈಭವವನ್ನು ಇಬ್ರಾಹೀಂ ರೋಜಾದಲ್ಲಿ ಕಾಣಬಹುದಾಗಿದೆ. 1626 ರಿಂದ 1627ರ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಬಿಜಾಪುರದ ಆಲ್ ಶಾಹಿ ಮನೆತನದ 2ನೇ ಇಬ್ರಾಹಿಂ ಆದಿಲ್ ಶಾಹಿ ತನ್ನ ರಾಣಿ ಸುಲ್ತಾನಾಳ ನೆನಪಿಗಾಗಿ ಕಟ್ಟಿಸಿದ ಕಟ್ಟಡ ಇಸ್ಲಾಮಿಕ್ ವಾಸ್ತುಶಿಲ್ಪದ ಭವ್ಯತೆಗೆ ಸಾಕ್ಷಿಯಾಗಿ ನಿಂತಿದೆ. ಎದುರಿನಲ್ಲಿ ಭವ್ಯ ಮಸೀದಿ ಇದೆ. ಮಸೀದಿ ಮತ್ತು ಸಮಾಧಿ ಒಂದೇ ರೀತಿಯ ವಿನ್ಯಾಸ ವೈಶಿಷ್ಟ್ಯಗಳನ್ನು ಹಂಚಿಕೊಂಡಿದೆ. ಸಮಾಧಿ ಸಂಕೀರ್ಣದಲ್ಲಿ ಕಲಾತ್ಮಕ ಕರಕುಶಲತೆಯನ್ನು ಕೇಂದ್ರಿಕರಿಸಲಾಗಿದೆ.

ಸಮಾಧಿ ಮತ್ತು ಮಸೀದಿ ಎರಡೂ ಗುಂಡಗಿನ ಗುಮ್ಮಟವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದು, ಇದು ಕಮಲದ ದಳಗಳ ವಿಶಿಷ್ಟವಾದ ನೆಲೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಸಮಾಧಿಯ ಗುಮ್ಮಟವು ವ್ಯಾಸದಲ್ಲಿ ದೊಡ್ಡದಾಗಿದೆ. ಸಮಾಧಿಯು ನಾಲ್ಕು ಮೂಲೆಯ ಗುಮ್ಮಟಾಕಾರದ ಗೋಪುರಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದು, ಅವುಗಳ ಕೆಳಗೆ ಒಂದೇ ರೀತಿಯ ಕಮಾನುಗಳ ಮೇಲೆ ಪ್ರತಿ ಬದಿಯಲ್ಲಿ ಆರು ಸಣ್ಣ ಗೋಪುರಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಮೂರು ಮಧ್ಯದ ಕಮಾನುಗಳು ಗಾತ್ರದಲ್ಲಿ ಬಹುತೇಕ ಒಂದೇ ಆಗಿರುವುದು ವಿಶೇಷ.

ಐತಿಹಾಸಿಕ ವಿಜಯಪುರ ನಗರ ರೋಮ್ ನಗರವನ್ನು ಮೀರಿಸುವಂತಹದ್ದು, ಆದರೆ ಸ್ಮಾರಕಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಕಾಳಜಿಯೇ ಇಲ್ಲದಂತಾಗಿದೆ. ದಿನನಿತ್ಯ ಬರುವ ಪ್ರವಾಸಿಗರು ಸ್ಥಾರಕ ಅವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ನೋಡಿ ಮರುಕಪಡುವಂತಾಗಿದೆ. ಇಬ್ರಾಹೀಂ ರೋಜಾದಲ್ಲಿ ಎರಡು ತಿಂಗಳುಗಳಿಂದ ನೀರು ನಿಂತಿದ್ದರೂ ಅದನ್ನು ಗಂಭೀರವಾಗಿ ಪರಿಗಣಿಸದೇ ಇರುವುದು ನೋವಿನ ಸಂಗತಿ.

-ದೇವಕಾಂತ ಬಿಜ್ಜರಗಿ, ಸಾಮಾಜಿಕ ಚಿಂತಕರು, ವಿಜಯಪುರ