ಕಾಂಗ್ರೆಸ್: ಹಳೆಯ ಪಕ್ಷ, ಹೊಸ ಹೊಸ ಸಮಸ್ಯೆಗಳು

ಕಳೆದ 11 ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಬಹುತೇಕ ಎಲ್ಲಾ ಚುನಾವಣೆಗಳಲ್ಲಿ ಗೆಲುವು ಸಾಧಿಸುವ ಮೂಲಕ ಬಿಜೆಪಿ ಕಳೆದ 10-12 ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ರಾಷ್ಟ್ರದ ನಿರೂಪಣೆಯನ್ನು ಸೆರೆಹಿಡಿದಿದೆ. ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯದ ನಂತರ ದೀರ್ಘಕಾಲದವರೆಗೆ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ಹೊಂದಿದ್ದ ಅಧಿಕಾರ ಮತ್ತು ಸಾಂಸ್ಥಿಕ ಬಲವನ್ನು ಬಹುತೇಕ ನಾಶಪಡಿಸಿದೆ.

ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ಪಕ್ಷಕ್ಕೆ ಅನೇಕ ಸವಾಲುಗಳಿವೆ, ಉದ್ಯೋಗಗಳು, ಆರ್ಥಿಕತೆ, ಎಂಎಸ್‌ಎಂಇಗಳು, ವ್ಯಾಪಾರ ಅಸಮಾನತೆ, ಆರೋಗ್ಯ ರಕ್ಷಣೆ, ಶಿಕ್ಷಣ, ವಿದೇಶಾಂಗ ನೀತಿಯಲ್ಲಿ ಪಾರದರ್ಶಕತೆಯ ಕೊರತೆ, ಒಬಿಸಿಗಳು, ದಲಿತರು, ಬುಡಕಟ್ಟು ಜನರು ಮತ್ತು ಮಹಿಳೆಯರಿಗೆ ಅವಕಾಶಗಳ ಕೊರತೆ, ಆಡಳಿತ ಪಕ್ಷಕ್ಕೆ ಅನುಕೂಲವಾಗುವಂತೆ ಸಂಸ್ಥೆಗಳನ್ನು ವಶಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದು, ದ್ವೇಷದ ರಾಜಕೀಯವನ್ನು ಹುಟ್ಟುಹಾಕುವುದು ಮತ್ತು ಇನ್ನೂ ಹೆಚ್ಚಿನ ವಿಷಯಗಳಲ್ಲಿ ಈ ರಾಷ್ಟ್ರದ ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬ ನಾಗರಿಕರಿಗೂ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಗಂಭೀರ ವಿಷಯಗಳ ಬಗ್ಗೆ ವಿರೋಧ ಪಕ್ಷದ ನಾಯಕ ರಾಹುಲ್ ಗಾಂಧಿ ನಿರಂತರವಾಗಿ ಮಾತನಾಡುತ್ತಿದ್ದರೂ, ರಾಹುಲ್ ಗಾಂಧಿಯವರ ಸಂದೇಶವನ್ನು ಜನಸಾಮಾನ್ಯರಿಗೆ ಬಲವಾಗಿ ತಲುಪಿಸಲು ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ನಾಯಕರ ಅಸಮರ್ಥತೆ ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿದೆ.

ಪ್ರತೀ ವೈಫಲ್ಯ ಅಥವಾ ನಿರ್ಧಾರಕ್ಕೆ ರಾಹುಲ್ ಗಾಂಧಿಯನ್ನು ದೂಷಿಸುವುದು ಒಂದು ಫ್ಯಾಷನ್. ಬಿಜೆಪಿ-ಆರೆಸ್ಸೆಸ್ ರಾಹುಲ್ ಗಾಂಧಿಯವರ ಮೇಲೆ ದಾಳಿ ಮಾಡುವ ಅವಕಾಶವನ್ನು ಎಂದಿಗೂ ಕಳೆದುಕೊಳ್ಳುವುದಿಲ್ಲ ಮತ್ತು ದೀರ್ಘಕಾಲ ಅಧಿಕಾರದಲ್ಲಿದ್ದ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ನಾಯಕರು ತಮ್ಮದೇ ನಾಯಕರ ಹೇಳಿಕೆಗಳನ್ನು ಬೆಂಬಲಿಸಲು ಹಿಂಜರಿಯುತ್ತಾರೆ. ಬಜೆಟ್ ಬಗ್ಗೆ ಸಂಸತ್ತಿನಲ್ಲಿ ರಾಹುಲ್ ಗಾಂಧಿಯವರ ಅತ್ಯಂತ ಸ್ಪಷ್ಟವಾದ ಮತ್ತು ವಿವರವಾದ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ನಾಯಕರು ಎಲ್ಲಾ ರಾಜ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಚರ್ಚೆಯ ವಿಷಯವನ್ನಾಗಿ ಮಾಡಲಿಲ್ಲ. ಕನಿಷ್ಠ ಒಂದು ಪತ್ರಿಕಾಗೋಷ್ಠಿಯನ್ನು ಕರೆದು ರಾಹುಲ್ ಗಾಂಧಿ ಮಾತನಾಡಿದ ಪ್ರಮುಖ ಅಂಶಗಳನ್ನು ಒತ್ತಿಹೇಳಬಹುದಿತ್ತು.

ಚುನಾವಣೆಗಳು ಮತ್ತು ಇಡೀ ಚುನಾವಣೆ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯು ಬಲವಾದ ಪ್ರಜಾಪ್ರಭುತ್ವಕ್ಕೆ ಪ್ರಮುಖವಾಗಿದೆ. ಯಾವುದೇ ಲೋಪಗಳು 1.45 ಶತಕೋಟಿ ಜನರ ಪ್ರಜಾಪ್ರಭುತ್ವ ಹಕ್ಕುಗಳನ್ನು ವಂಚಿಸುತ್ತವೆ ಎಂದರ್ಥ. ಚುನಾವಣಾ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯಲ್ಲಿನ ಅಕ್ರಮಗಳು, ಇವಿಎಂಗಳ ಬಗೆಗಿನ ಕಳವಳಗಳು, ಚುನಾವಣಾ ಆಯೋಗ ಮತ್ತು ಇತರ ಸಂಸ್ಥೆಗಳನ್ನು ವಶಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಬಿಜೆಪಿ ತನ್ನ ಅಧಿಕಾರವನ್ನು ಬಳಸುವುದು ಪ್ರಜಾಪ್ರಭುತ್ವಕ್ಕೆ ದೊಡ್ಡ ಅಪಾಯವಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಭಾರತದ ಸಂವಿಧಾನದ ಮೇಲೆ ನೇರ ದಾಳಿಯಾಗಿದೆ.

ಶಿವಸೇನೆಯ ಸಂಜಯ್ ರಾವುತ್ ಮತ್ತು ಎನ್‌ಸಿಪಿಯ ಸುಪ್ರಿಯಾ ಸುಳೆ ಅವರೊಂದಿಗೆ ಪತ್ರಿಕಾಗೋಷ್ಠಿ ನಡೆಸಿದ ರಾಹುಲ್ ಗಾಂಧಿ, ವಿಧಾನಸಭಾ ಚುನಾವಣೆಗೆ ಸ್ವಲ್ಪ ಮೊದಲು ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರದ ಮತದಾರರ ಪಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ಎಷ್ಟು ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಂಖ್ಯೆಯ ಮತದಾರರನ್ನು ಸೇರಿಸಲಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಮತದಾನ ಮಾಡುವ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯು ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರದ ನಿಜವಾದ ಜನಸಂಖ್ಯೆಗೆ ಹತ್ತಿರದಲ್ಲಿದೆ ಎಂಬ ದತ್ತಾಂಶವನ್ನು ಹಂಚಿಕೊಂಡರು. ಮತದಾರರ ಪಟ್ಟಿಯನ್ನು ಕುಶಲತೆಯಿಂದ ನಿರ್ವಹಿಸಲು ಬಿಜೆಪಿ-ಆರೆಸ್ಸೆಸ್ ತನ್ನ ಅಧಿಕಾರವನ್ನು ಬಳಸುವುದು ಒಂದು ಅಂಶವಾಗಿದೆ, ಆದರೆ ಮತದಾರರ ಪಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿನ ಲೋಪಗಳನ್ನು ತಡೆಯಲು ವಿರೋಧ ಪಕ್ಷಗಳು ತಳಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಏಕೆ ವಿಫಲವಾಗಿವೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಪರಿಶೀಲಿಸುವ ಅಗತ್ಯ ಬಹಳ ಮುಖ್ಯವಾಗಿದೆ.

ಮತದಾರರ ಸೇರ್ಪಡೆ ಮತ್ತು ತೆಗೆದುಹಾಕುವ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯ ಭಾಗವಾಗಿ ಚುನಾವಣಾ ಆಯೋಗವು ನಿಯತಕಾಲಿಕವಾಗಿ 5 ವರ್ಷಗಳ ಕರಡುಗಳನ್ನು ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಸೇರ್ಪಡೆಗಳು ಮತ್ತು ತೆಗೆದುಹಾಕುವಿಕೆಯನ್ನು ಬೂತ್ ಮಟ್ಟದ ಏಜೆಂಟರ ಮೂಲಕ ಪರಿಶೀಲಿಸಲಾಗಿದೆಯೇ ಎಂದು ಖಚಿತಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದು ಪ್ರತೀ ಪಕ್ಷದ ಬ್ಲಾಕ್ ಮಟ್ಟದ ಜವಾಬ್ದಾರಿಯಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಪ್ರತೀ ಕರಡಿನಲ್ಲಿ ಆಕ್ಷೇಪಣೆಗಳು ಅಥವಾ ಅನುಮೋದನೆಯನ್ನು ನೀಡಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ. ಆದ್ದರಿಂದ, ಪ್ರಶ್ನೆಯೆಂದರೆ, ಕರಡು ಹಂಚಿಕೆ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ಚುನಾವಣಾ ಆಯೋಗವು ನಿಗ್ರಹಿಸಿದೆಯೇ ಅಥವಾ ಇದು ತಮ್ಮ ತಳಮಟ್ಟದ ಪಕ್ಷದ ಕಾರ್ಯಕರ್ತರು ಸಕ್ರಿಯವಾಗಿರದ ವಿರೋಧ ಪಕ್ಷಗಳ ವೈಫಲ್ಯವೇ? ಭಾರತದಲ್ಲಿ ವಿರೋಧ ಪಕ್ಷಗಳು ತಮ್ಮ ಸಂಘಟನೆ ಎಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಹೇಗೆ ವಿಫಲವಾಗಿದೆ ಎಂದು ತಮ್ಮನ್ನು ತಾವು ಕೇಳಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು ಮತ್ತು ನಮ್ಮ ದೇಶದಲ್ಲಿ ಪ್ರಜಾಪ್ರಭುತ್ವವು ಜೀವಂತವಾಗಿರಬೇಕಾದರೆ ಎಲ್ಲಾ ಸಮಯದಲ್ಲೂ ಜಾಗರೂಕರಾಗಿರಬೇಕಾದ ಜವಾಬ್ದಾರಿ ವಿರೋಧ ಪಕ್ಷಗಳ ಮೇಲಿದೆ.

ಬಹುತೇಕ ರಾಜ್ಯಗಳ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ನಾಯಕರು ಅಧಿಕಾರದಿಂದ ದೂರವಿರಲು ಅಸಮರ್ಥರಾಗಿರುವುದು, ಸೈದ್ಧಾಂತಿಕ ಮತ್ತು ತಳಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಪಕ್ಷವನ್ನು ಬಲಪಡಿಸುವ ಸಾಮರ್ಥ್ಯದ ಕೊರತೆ, ವಿಧಾನಕ್ಕಿಂತ ಹಣವನ್ನು ಆರಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದು, ಸಿದ್ಧಾಂತಕ್ಕಿಂತ ತುಷ್ಟೀಕರಣವು ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ಪಕ್ಷವನ್ನು ದುರ್ಬಲಗೊಳಿಸಿದೆ. ಮೋದಿ ಮತ್ತು ಆರೆಸ್ಸೆಸ್ ವಿರುದ್ಧ ಮಾತನಾಡಲು ನಾಯಕರು ಹಿಂಜರಿಯುತ್ತಿರುವುದು ಭಯದಿಂದ ಅಥವಾ ಅವರೇ ಮೃದು-ಹಿಂದುತ್ವ ಮಾರ್ಗವನ್ನು ಅನುಸರಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಒಂದು ಕಾಲದಲ್ಲಿ ನೀತಿಗಳು ಮತ್ತು ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಚುನಾವಣೆಗಳನ್ನು ಗೆದ್ದ ಸಾಮೂಹಿಕ-ಆಧಾರಿತ ಪಕ್ಷವು ಸಂಪೂರ್ಣ ನಾಯಕರು-ಆಧಾರಿತ ಪಕ್ಷವಾಗಿ ಮಾರ್ಪಟ್ಟಿದೆ. ಅಲ್ಲಿ ನಾಯಕರು ಹಣ, ಅನುಯಾಯಿಗಳು ಮತ್ತು ಸಂಪನ್ಮೂಲಗಳ ಶಕ್ತಿಯ ಮೂಲಕ ಪಕ್ಷವನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ.

ಕೇವಲ ಚುನಾವಣಾ ಸೋಲುಗಳು ಮಾತ್ರವಲ್ಲ, ತಳಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಕುಸಿಯುತ್ತಿರುವ ಸಂಘಟನೆ, ರಾಜ್ಯಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಪಕ್ಷವನ್ನು ಮುನ್ನಡೆಸುವ ಅವಕಾಶ ಪಡೆದ ನಾಯಕರು ಪಕ್ಷವನ್ನು ತಮ್ಮ ವೈಯಕ್ತಿಕ ಬೆಳವಣಿಗೆಗಾಗಿ ಮಾತ್ರ ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದಾರೆ ಎಂಬುದು ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ಪಕ್ಷಕ್ಕೆ ಮತ್ತಷ್ಟು ಹಾನಿಯನ್ನುಂಟುಮಾಡುತ್ತಿದೆ. ಪಕ್ಷದ ಆಂತರಿಕ ಪ್ರಜಾಪ್ರಭುತ್ವವನ್ನು ಕಿತ್ತುಹಾಕುವ ಮೂಲಕ ಇಡೀ ಸಂಘಟನೆಯು ಈಗ ಕೆಲವೇ ಕೆಲವು ಶಕ್ತಿಶಾಲಿಗಳಿಗೆ ಅಧೀನವಾಗಿದೆ. ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ಹಿರಿಯ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ನಾಯಕರೊಬ್ಬರು ಇಂದು ಕಾಂಗ್ರೆಸ್‌ನಲ್ಲಿ ‘ಜಿಸ್ಕಿ ಲಾಠಿ ಉಸ್ಕಿ ಭೈಂಸ್’ ಎಂದು ತಮಾಷೆ ಮಾಡಿದರು. ಬಹುತೇಕ ನಾಯಕರು ತಮ್ಮ ಅರ್ಹತೆಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಕಾಲ ಅಧಿಕಾರವನ್ನು ಅನುಭವಿಸಿದ್ದಾರೆ ಮತ್ತು ರಾಹುಲ್ ಗಾಂಧಿಗಿಂತ ಅಪಾರ ಅನುಭವವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದಾರೆ. ಆದರೆ ತಪ್ಪು ಸಂಭವಿಸುವ ಎಲ್ಲದಕ್ಕೂ ಶಾಶ್ವತವಾದ ಹೊಣೆಯು ರಾಹುಲ್ ಗಾಂಧಿಯವರ ಮೇಲೆ ಬೀಳುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಇತರ ನಾಯಕರು ಎಂದಿಗೂ ಜವಾಬ್ದಾರರಾಗಿರುವುದಿಲ್ಲ ಮತ್ತು ಅವರು ತಮ್ಮ ವೈಫಲ್ಯಗಳನ್ನು ಒಪ್ಪಿಕೊಳ್ಳುವುದು ಅಪರೂಪ.

ಇಂದಿನ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ಪಕ್ಷದ ಮೂರು ಪ್ರಮುಖ ಕಾರ್ಯಸೂಚಿಗಳು; 1. ಆಧಾರ್ ಜೋಡಣೆಯನ್ನು ಕಡ್ಡಾಯಗೊಳಿಸುವ ಮೂಲಕ ಮತದಾರರ ಪಟ್ಟಿಗಳ ನೈರ್ಮಲೀಕರಣ, 2. ಚುನಾವಣಾ ಸುಧಾರಣೆಗಳಿಗೆ ಬೇಡಿಕೆ ಮತ್ತು 3. ಎಲ್ಲಾ ಹಂತಗಳಲ್ಲಿ ಬಲವಾದ ಸೈದ್ಧಾಂತಿಕ ಬದ್ಧ ಕಾರ್ಯಕರ್ತರನ್ನು ಸಂಘಟಿಸುವುದು.

ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ಪಕ್ಷವು ರಾಷ್ಟ್ರದ ಬಗ್ಗೆ ನೈತಿಕ ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ಜವಾಬ್ದಾರಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ, ಅದು ಆ ಜವಾಬ್ದಾರಿಯಿಂದ ದೂರ ಸರಿಯಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ. ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ಕೇವಲ ರಾಜಕೀಯ ಪಕ್ಷವಲ್ಲ, ಪ್ರಜಾಪ್ರಭುತ್ವ ಮತ್ತು ಸಂವಿಧಾನವನ್ನು ಬಲಪಡಿಸುವುದು ಅದರ ಶಾಶ್ವತ ಕರ್ತವ್ಯವಾಗಿದೆ. ಇಂದಿನ ಭಾರತವು ಅತ್ಯಂತ ಹಳೆಯ ಪಕ್ಷದಿಂದ ತ್ವರಿತ ಮತ್ತು ನಿರ್ಣಾಯಕ ನಿರ್ಧಾರಗಳನ್ನು ಬಯಸುತ್ತಿದೆ.